Beogradski dnevni list Blic je prije 9 godina objavio priču o švajcarsskoj firmi koja proizvodi nacionalistički kič svih vrsta i uspješno ga prodaje narodima bivše Jugoslavije. Povodom skandala sa “Nož-žica” i drugim sličnim majicama, tekst i fotografije prenosimo u cjelosti.
“Ponos svakog Srbina!” “Heroj! General Ante Gotovina”. “Oj svijetla majska zoro, majko naša Crna Goro…” Pod ovim sloganima, jedna švajcarska firma uspešno prodaje Srbima, Hrvatima i Crnogorcima širom sveta satove sa jakom patriotskom notom u dizajnu.
Cena: od 79 do 89 evra, plus poštarina. “Neviđena lepota i apsolutni unikat!”, slogan je pod kojim se reklamiraju sva tri sata.
“Hrvatski sat” je najprovokativniji jer nosi lik zloglasnog Ante Gotovine, koji je nedavno pred Haškim tribunalom oslobođen optužbe za ratne zločine nad Srbima u Hrvatskoj. Razlike u rkelamiranju srpskog i hrvatskog sata su samo jezičke: prečnik je “promjer”, kaiš je “remen”, garancija je “jamstvo”. Samo je cena ista – 79 evra.
Iako bi se na srpskom satu mogao očekivati lik Ratka Mladića, to se, na sreću, nije dogodilo, već je stavljen srpski grb i natpis “Samo sloga Srbina spašava”.
Na sajtu posvećenom srpskom satu piše da je “grb izrađen u reljefu”, da je “komplet pozlaćen”, sa pozlaćenim kućištem, kožnim kaišom (26 cm), prečnikom od 36 mm, sa “mynota” mehanizmom iz Japana i “quarz” pogonom na bateriju.
Na crnogorskom satu se nalazi grb Crne Gore. Razlika između srpskog i crnogorskog sajta za prodaju satova takođe je u minimalnim jezičkim razlikama (“Neviđena ljepota! Ponos svakog Crnogorca!”). Jedina veća razlika je u ceni, jer crnogorski sat košta malo više – 89 evra.
Vlasnik ove firme, koji je želeo da ostane anoniman, kaže za “Blic” da je crnogorski sat skuplji zbog većih troškova izrade i većih dimenzija.
– Ovo nisu jedini satovi koje ću praviti. U planu su mi i turski, bosanski, ruski, kurdski, poljski… – kaže on.
Prema njegovim rečima, ovim biznisom počeo je da se bavi još tokom rata devedesetih godina. Dok se u balkanskim zemljama budio nacionalizam i dok je besneo građanski rat, on je sabrao dva i dva i – krenuo u posao.
– Čim se nešto dešava na političkoj sceni, budi se nacionalizam – kaže vlasnik ove firme.
On kaže da satove najviše kupuju Srbi iz dijaspore, ali da dosta narudžbina stiže i iz same Srbije, kao i Republike Srpske.
I vama se, dakle, nacionalizam isplati?
– Naravno da se isplati! – kratko je odgovorio.
Izvor: Blic, Foto: Blic